In mijn werk
bezoek ik, samen met een collega, kinderen met soms enorme uitdagingen. Doel
van ons bezoek is dan alle in het kind aanwezige draagkracht te mobiliseren,
zodat het kind zelf weer kan ervaren dat het alles aankan. In dit geval bezoeken
we een klein en kwetsbaar meisje van zeven jaar. Ze bevindt zich op de
oncologie afdeling van een groot kinderziekenhuis en ze mag naar huis. De
kanker is niet meer te bestrijden. Ze kijkt heel verdrietig. Niet zozeer omdat
ze niet meer beter kan worden. Ze is vooral verdrietig, boos en gefrustreerd
omdat haar ouders hebben besloten te gaan scheiden. Dat is de grootste ramp die
ze zich voor kan stellen en het komt waarschijnlijk door haar ziekte. ‘Zie je
wel, door mij zijn papa en mama zo verdrietig geworden dat ze uit elkaar gaan.’
Helaas is deze
hartverscheurende kennismaking geen uitzondering. Naar schatting gaan vier van
de vijf gezinnen die een ernstige ramp meemaken uiteindelijk uit elkaar. Dit
gebeurt naar mijn mening niet zozeer omdat de relatie niet sterk genoeg is, of
toch al op springen stond. Dit gebeurt omdat er te weinig aandacht wordt
besteed aan het belang en het draagvermogen van het gezin.
Wat als een ramp je gezin treft
Als er een ramp
gebeurt gaat alle aandacht naar die ramp, naar het beperken van de schade. Hoeveel
aandacht is er voor de mensen die de ramp meemaken, voor wat deze mensen bindt,
voor hun gezamenlijke draagvermogen, voor de onvoorwaardelijke liefde die zij
voor elkaar hebben? Het gezin
verandert bij een ramp in een groepje losse mensen met al hun eigenaardigheden. Iedereen wordt
bang en op zichzelf teruggeworpen. In die angst, schaamte en schuld raak je
jezelf en elkaar kwijt. Er blijven dan alleen maar verliezers over, zelfs als
de ramp succesvol bestreden is.
Van alle dingen
in je leven is een fijn gezin misschien wel het belangrijkste wat je kunt bereiken.
Het gezin waarin
je geboren wordt draag je de rest van je leven met je mee. Zelfs als je door
een of andere ramp of ongeluk van dit gezin gescheiden wordt. Verreweg de
meeste mensen groeien op in een gezin en leggen samen met een ander medemens
het fundament voor een nieuw gezin. Zo gaat dat al sinds mensenheugenis. Misschien
is je gezin wel het allerbelangrijkste in je leven. Reden genoeg voor de
Verenigde Naties om er een speciale dag aan te wijden: 15 mei.
Een veilig gezin
is de beste plek voor een kind om op te groeien tot een evenwichtig mens. Elk
gezin krijgt echter te maken met grote of kleine uitdagingen en veiligheid
blijkt nooit te garanderen te zijn, binnen welk gezin dan ook. Hoe zeer vader en moeder ook hun best doen om
niet in dezelfde valkuilen te stappen als hun eigen ouders, toch zullen ze zelf
op hun eigen wijze het wiel helemaal opnieuw moeten uitvinden. Daarbij continu
uitgedaagd door de kinderen die alleen maar het beste van hun ouders boven
water willen laten komen. Ook al lijkt het daar vaak helemaal niet op.
Kinderen groeien
van de positieve dingen in hun leven. En daarbij zijn ouders het belangrijkste.
Ouders willen het beste voor hun kinderen en voelen die verantwoordelijkheid
vaak als een zware soms té zware last op hun schouders. En, je kan het maar één
keer doen. Elk kind is uniek en je kunt niet even proberen en als het mislukt
je kind weg doen en opnieuw beginnen.
Zo zijn ouders
hun kinderen aan het opvoeden en kinderen hun ouders. Het is een wonderlijk
samenspel.
Samen met mijn
vrouw Renée van Zandvoort heb ik het boek Levensvitaminen geschreven, speciaal
voor gezinnen. Levensvitaminen zijn gericht op alles wat kracht geeft,
levenskracht om de stormen van het leven te doorstaan. Levenskracht om alle
verliezen een plekje te kunnen geven en elkaar liefdevol te ondersteunen.
Kinderen hun ouders en ouders hun kinderen. Levensvitaminen om van elk gezin de
veilige haven te maken waar je als kind en als ouder zo naar verlangt.
Zodat ouders en kinderen het gevoel weer terug krijgen dat ze elke situatie,
samen aan kunnen. En het niet meer nodig is elkaar te verliezen tijdens de ramp
die je gezin soms kan treffen.
Dit boek kon nooit ontstaan zonder de ontmoeting met het zevenjarige meisje. Ik
draag het boek Levensvitaminen en de Internationale dag van het Gezin, van
ganser harte aan haar op.
